1. Mục đích và Phạm vi áp dụng:

Nghị định 180/2024/NĐ-CP ngày 31/12/2024 do Chính Phủ ban hành v/v tiếp tục giảm thuế GTGT một số hàng hóa, dịch vụ từ 01/01/2025 đến hết 30/6/2025.

Theo đó, Chính phủ quyết định giảm thuế GTGT từ mức 10% xuống còn 8% đối với một số loại hàng hóa và dịch vụ nhất định. Mức giảm thuế này áp dụng đối với các cơ sở kinh doanh tính thuế theo phương pháp khấu trừ và cả những cơ sở kinh doanh tính thuế theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu.

  1. Các nhóm hàng hóa và dịch vụ không được giảm thuế GTGT:

Theo Nghị định 180/2024/NĐ-CP giảm thuế giá trị gia tăng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10%, trừ nhóm hàng hóa, dịch vụ sau:

  •         Viễn thông: Các dịch vụ viễn thông, bao gồm cả internet và điện thoại.
  •         Các dịch vụ tài chính, ngân hàng, chứng khoán và bảo hiểm: Bao gồm các hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán và bảo hiểm.
  •         Kinh doanh bất động sản: Các dịch vụ liên quan đến mua bán, cho thuê bất động sản.
  •         Kim loại và sản phẩm từ kim loại đúc sẵn: Các sản phẩm kim loại và các sản phẩm chế biến từ kim loại.
  •         Sản phẩm khai khoáng (trừ khai thác than): Các sản phẩm khai khoáng khác ngoài than (dầu mỏ, than cốc, hóa chất, vv).
  •         Các sản phẩm và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt: Các mặt hàng như rượu, bia, thuốc lá, ô tô cao cấp, vv. Chi tiết tại Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định 180/2024/NĐ-CP.
  •         Công nghệ thông tin: Các sản phẩm và dịch vụ liên quan đến công nghệ thông tin. Chi tiết tại Phụ lục III ban hành kèm theo Nghị định 180/2024/NĐ-CP.

Ngoài ra, những hàng hóa và dịch vụ thuộc các đối tượng không chịu thuế GTGT hoặc đã áp dụng thuế suất 5% theo quy định của Luật Thuế GTGT cũng không được hưởng mức giảm thuế này.

  1. Quy định cụ thể về giảm thuế GTGT:
  • Mức giảm thuế đối với cơ sở kinh doanh áp dụng phương pháp khấu trừ: Cơ sở kinh doanh tính thuế theo phương pháp khấu trừ (tức là các doanh nghiệp lớn hoặc tổ chức có khả năng khấu trừ thuế đầu vào) sẽ được áp dụng mức thuế suất giảm 8% đối với các hàng hóa và dịch vụ trong phạm vi được quy định tại Nghị định 180/2024/NĐ-CP.
  • Mức giảm thuế đối với cơ sở kinh doanh tính thuế theo tỷ lệ % trên doanh thu: Đối với các cơ sở kinh doanh nhỏ (bao gồm hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh) tính thuế giá trị gia tăng theo phương pháp tỷ lệ % trên doanh thu được giảm 20% mức tỷ lệ % để tính thuế giá trị gia tăng khi thực hiện xuất hóa đơn đối với hàng hóa, dịch vụ được giảm thuế giá trị gia tăng nêu trên.
  1. Trình tự, thủ tục lập hóa đơn khi giảm thuế GTGT:

Theo quy định tại khoản 3 Điều 1 Nghị định 180/2024/NĐ-CP về trình tự, thủ tục thực hiện như sau: 

  •         Đối với cơ sở kinh doanh tính thuế theo phương pháp khấu trừ: Khi lập hóa đơn bán hàng hóa hoặc dịch vụ thuộc diện giảm thuế GTGT, tại dòng ghi “thuế suất thuế GTGT” trên hóa đơn phải ghi là “8%” thay vì mức thuế suất 10% như trước đây. Đồng thời, cần ghi rõ số tiền thuế GTGT và tổng số tiền người mua phải thanh toán. (Theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 1 Nghị định 180/2024/NĐ-CP)
  •         Đối với cơ sở kinh doanh tính thuế theo tỷ lệ % trên doanh thu: Khi lập hóa đơn, cơ sở này cần ghi rõ số tiền hàng hóa, dịch vụ trước khi áp dụng mức giảm thuế, và ghi chú rõ ràng trong hóa đơn về việc đã giảm 20% mức tỷ lệ tính thuế GTGT. Cần chú ý ghi rõ số tiền được giảm tương ứng với 20% mức tỷ lệ thuế GTGT theo quy định tại Nghị quyết số 174/2024/QH15. ( Theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 1 Nghị định 180/2024/NĐ-CP)
  1. Quy định về việc điều chỉnh hóa đơn nếu đã lập sai thuế suất:

Trong trường hợp các cơ sở kinh doanh đã lập hóa đơn và kê khai thuế theo mức thuế suất chưa được giảm (tức là theo mức thuế suất cũ là 10%), các bên sẽ phải thực hiện điều chỉnh hóa đơn theo quy định của pháp luật về hóa đơn và chứng từ. Cụ thể:

o                    Người bán cần điều chỉnh lại hóa đơn và kê khai điều chỉnh thuế đầu ra.

o                    Người mua sẽ điều chỉnh thuế đầu vào nếu có.

  1. Kê khai thuế GTGT:

Các cơ sở kinh doanh cần thực hiện kê khai thuế GTGT đối với các hàng hóa và dịch vụ thuộc diện giảm thuế GTGT theo Mẫu số 01 tại Phụ lục IV của Nghị định 180/2024/NĐ-CP. Kê khai này phải được thực hiện cùng với Tờ khai thuế GTGT định kỳ để đảm bảo tính chính xác và tuân thủ các quy định của pháp luật.

  1. Các điểm lưu ý quan trọng:

Khi cơ sở kinh doanh bán các loại hàng hóa hoặc dịch vụ có các mức thuế suất khác nhau (ví dụ, một hóa đơn có cả sản phẩm giảm thuế và sản phẩm không giảm thuế), cần ghi rõ thuế suất của từng loại hàng hóa, dịch vụ trên hóa đơn để tránh nhầm lẫn. (Theo quy định tại khoản 3 Điều 1 Nghị định 180/2024/NĐ-CP.)

Cơ sở kinh doanh cần lưu ý tuân thủ các quy trình, thủ tục lập hóa đơn và kê khai thuế chính xác theo quy định của Nghị định này, tránh việc phát sinh sai sót hoặc vi phạm thuế.

8. Kết luận

Nghị định 180/2024/NĐ-CP là một biện pháp quan trọng nhằm hỗ trợ nền kinh tế trong giai đoạn phục hồi hậu đại dịch COVID-19, với mục tiêu giảm bớt gánh nặng thuế cho các doanh nghiệp và hộ kinh doanh, đồng thời tạo thuận lợi cho các hoạt động sản xuất, tiêu dùng. Các cơ sở kinh doanh cần nắm rõ quy định về giảm thuế và thực hiện đúng quy trình lập hóa đơn, kê khai thuế để đảm bảo việc giảm thuế GTGT được thực hiện đúng cách và minh bạch.