Định giá công ty đóng vai trò quan trọng trong chiến lược tài chính, giúp đưa ra các quyết định đầu tư và hoạch định kế hoạch phát triển phù hợp. Tuy nhiên, việc xác định giá trị thực sự của một doanh nghiệp không hề đơn giản, bởi nó chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác nhau. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng KMC tìm hiểu tổng quan về định giá công ty, các yếu tố tác động đến giá trị doanh nghiệp, cũng như những phương pháp phổ biến để xác định mức giá phù hợp.

Định giá công ty là gì?

Định giá công ty là quá trình xác định giá trị thực của một doanh nghiệp, phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau như mua bán, sáp nhập, huy động vốn hoặc niêm yết trên thị trường chứng khoán. Việc xác định giá trị doanh nghiệp giúp các nhà đầu tư, chủ sở hữu và các bên liên quan đưa ra quyết định tài chính chính xác.

định giá công ty

Có hai giá trị cốt lõi thường được sử dụng trong quá trình định giá:

  • Giá trị thanh lý: Là tổng giá trị các tài sản có thể thu hồi nếu doanh nghiệp ngừng hoạt động và bán hết tài sản.
  • Giá trị hoạt động liên tục: Phản ánh giá trị hiện tại của dòng tiền tương lai mà doanh nghiệp có thể tạo ra nếu tiếp tục vận hành.

Như vậy, có thể hiểu đơn giản rằng định giá công ty là quá trình phân tích và ước tính giá trị thị trường của doanh nghiệp dựa trên tài sản, tiềm năng tăng trưởng và khả năng sinh lợi. Việc định giá này cần được thực hiện theo các phương pháp phù hợp để đảm bảo tính chính xác và khách quan.

Tầm quan trọng của định giá công ty

Trong bối cảnh kinh tế thị trường phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là lĩnh vực tài chính và chứng khoán, định giá công ty không chỉ giúp xác định giá trị thực của một doanh nghiệp mà còn đóng vai trò then chốt trong các quyết định chiến lược. Việc định giá chính xác mang lại lợi ích quan trọng trong nhiều trường hợp:

  • Mua bán, sáp nhập và tái cấu trúc doanh nghiệp: Đây là cơ sở để các bên thương thảo mức giá hợp lý, đảm bảo giao dịch diễn ra công bằng.
  • Hỗ trợ quản lý và tối ưu hiệu suất kinh doanh: Doanh nghiệp có thể sử dụng thông tin định giá để đánh giá tài sản, dòng tiền, từ đó xây dựng chiến lược phát triển phù hợp.
  • Cung cấp thông tin quan trọng cho nhà đầu tư: Việc xác định giá trị doanh nghiệp giúp nhà đầu tư đánh giá chính xác tiềm năng tăng trưởng và mức độ rủi ro trước khi rót vốn.
  • Hỗ trợ quyết định vay vốn ngân hàng: Một doanh nghiệp có giá trị minh bạch và đáng tin cậy sẽ dễ dàng tiếp cận nguồn vốn tín dụng từ các tổ chức tài chính.
  • Đảm bảo công bằng trong phân chia cổ phần: Định giá giúp giải quyết tranh chấp giữa cổ đông, đồng thời xác định giá trị hợp lý khi phát hành cổ phiếu mới.
  • Tối ưu hóa chiến lược phát triển: Định giá thường xuyên giúp doanh nghiệp nhanh chóng thích ứng với xu hướng thị trường, tận dụng cơ hội tăng trưởng và mở rộng kinh doanh hiệu quả.

Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình định giá công ty

Việc định giá công ty không chỉ dựa trên một con số cố định mà còn chịu sự tác động của nhiều yếu tố khác nhau.

Ảnh hưởng của yếu tố bên ngoài

Tình hình kinh tế

Sự biến động của nền kinh tế có tác động trực tiếp đến việc định giá công ty. Khi nền kinh tế tăng trưởng ổn định, giá trị doanh nghiệp có xu hướng gia tăng. Ngược lại, trong giai đoạn suy thoái, giá trị công ty có thể bị ảnh hưởng tiêu cực. Các yếu tố như lạm phát, tỷ giá hối đoái, lãi suất ngân hàng và chỉ số chứng khoán đều góp phần quyết định mức độ hấp dẫn của doanh nghiệp trên thị trường.

định giá công ty

Công nghệ và đổi mới

Sự phát triển của công nghệ làm thay đổi cách thức vận hành của các doanh nghiệp. Những công ty biết tận dụng công nghệ tiên tiến thường có lợi thế cạnh tranh lớn, giúp gia tăng giá trị trên thị trường. Ngược lại, doanh nghiệp không kịp thích nghi có thể bị giảm sức hút đối với nhà đầu tư.

Cạnh tranh trong ngành

Mức độ cạnh tranh giữa các doanh nghiệp cùng lĩnh vực cũng là một yếu tố quan trọng trong việc định giá công ty. Nếu thị trường có nhiều đối thủ mạnh, doanh nghiệp có thể gặp khó khăn trong việc duy trì lợi nhuận và tăng trưởng. Tuy nhiên, một công ty có vị thế vững chắc sẽ có giá trị cao hơn dù cạnh tranh gay gắt.

Chính sách pháp lý

Các quy định pháp luật về thuế, sở hữu trí tuệ, hoặc chính sách hỗ trợ doanh nghiệp có thể ảnh hưởng đến giá trị công ty. Việc thay đổi chính sách có thể mang lại cơ hội hoặc thách thức cho doanh nghiệp, tác động đến khả năng mở rộng và định giá của công ty.

Mối quan hệ với khách hàng và nhà cung cấp

Một công ty có mạng lưới khách hàng ổn định và đối tác cung ứng đáng tin cậy sẽ có giá trị cao hơn trên thị trường. Mối quan hệ bền vững này giúp doanh nghiệp phát triển bền vững, giảm thiểu rủi ro và nâng cao khả năng cạnh tranh.

Ảnh hưởng của yếu tố bên trong

Cơ cấu vốn

Mô hình tổ chức vốn và sự phân bổ cổ phần trong công ty đóng vai trò quan trọng trong việc xác định giá trị doanh nghiệp. Một cơ cấu vốn hợp lý, cân bằng giữa nợ và vốn chủ sở hữu, cùng với sự thống nhất giữa các cổ đông, có thể tạo dựng niềm tin cho các nhà đầu tư.

Hiệu suất kinh doanh

Năng suất lao động, khả năng sinh lợi, hiệu quả quản lý và tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp là những yếu tố then chốt quyết định mức định giá công ty. Một doanh nghiệp có hiệu suất hoạt động cao thường thu hút sự quan tâm từ nhà đầu tư và có mức định giá cao hơn.

Giá trị tài sản

Tài sản hữu hình như bất động sản, nhà xưởng, thiết bị sản xuất, cũng như tài sản vô hình như thương hiệu, công nghệ và quyền sở hữu trí tuệ, góp phần quan trọng trong việc định giá doanh nghiệp. Công ty có danh mục tài sản lớn và giá trị cao thường được định giá cao hơn trên thị trường.

Lợi nhuận

Lợi nhuận hiện tại và tiềm năng tăng trưởng trong tương lai là yếu tố quyết định đến mức định giá công ty. Một doanh nghiệp có khả năng tạo ra lợi nhuận bền vững và duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định sẽ có sức hấp dẫn lớn với nhà đầu tư.

Chất lượng nguồn nhân lực

Trình độ chuyên môn, kỹ năng và kinh nghiệm của đội ngũ nhân sự là tài sản quan trọng ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp. Một lực lượng lao động có tay nghề cao, tư duy đổi mới và cam kết gắn bó lâu dài sẽ giúp công ty phát triển bền vững, gia tăng giá trị trên thị trường.

Những yếu tố trên không chỉ giúp đánh giá giá trị thực của một công ty mà còn là cơ sở quan trọng để nhà đầu tư đưa ra quyết định hợp lý.

Các phương pháp định giá công ty

định giá công ty

Định giá dựa trên tỷ số bình quân

Theo Tiêu chuẩn thẩm định giá doanh nghiệp Việt Nam số 12 (Thông tư 28/2021/TT-BTC), phương pháp định giá theo tỷ số bình quân là cách tiếp cận phổ biến để xác định giá trị vốn chủ sở hữu của một doanh nghiệp. Phương pháp này sử dụng các tỷ số tài chính trung bình từ các doanh nghiệp tương đồng trên thị trường để ước tính giá trị doanh nghiệp cần thẩm định.

Điều kiện lựa chọn doanh nghiệp so sánh:

  • Có ngành nghề kinh doanh, mức độ rủi ro tài chính và kinh doanh tương đồng với doanh nghiệp được thẩm định.
  • Có thông tin giao dịch cổ phiếu trên thị trường chứng khoán trong vòng 12 tháng tính đến thời điểm thẩm định.

Các tỷ số thị trường quan trọng:

  • P/B (Price to Book Value) – Tỷ số giữa giá thị trường và giá trị sổ sách của vốn chủ sở hữu.
  • P/S (Price to Sales) – Tỷ số giữa giá trị thị trường và doanh thu thuần.
  • P/E (Price to Earnings) – Tỷ số giữa giá cổ phiếu và lợi nhuận sau thuế.
  • EV/EBITDA (Enterprise Value to EBITDA) – Tỷ số giữa giá trị doanh nghiệp và lợi nhuận trước thuế, lãi vay và khấu hao.
  • EV/S (Enterprise Value to Sales) – Tỷ số giữa giá trị doanh nghiệp và doanh thu.

*Công thức

P/E=Giá trị vốn hoá thị trường/Tổng thu nhập ròng

hoặc

P/E=Giá trị cổ phiếu/Thu nhập trên mỗi cổ phiếu

Phương pháp này cung cấp cái nhìn khách quan về giá trị doanh nghiệp dựa trên dữ liệu thị trường, giúp nhà đầu tư và doanh nghiệp có cơ sở ra quyết định chính xác hơn trong quá trình thẩm định giá.

Định giá theo giá giao dịch

Phương pháp định giá theo giá giao dịch là một cách tiếp cận phổ biến để xác định giá trị vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp. Cách tiếp cận này dựa trên việc phân tích các giao dịch mua bán phần vốn góp hoặc cổ phần đã diễn ra trên thị trường, giúp xác định mức giá hợp lý cho doanh nghiệp cần thẩm định.

Cách Tính Giá Trị Vốn Chủ Sở Hữu

Giá trị vốn chủ sở hữu được tính bằng cách lấy bình quân giá giao dịch của ít nhất 03 giao dịch gần nhất, có xét đến khối lượng giao dịch.

Trong trường hợp doanh nghiệp đã niêm yết trên sàn chứng khoán, giá trị vốn chủ sở hữu có thể được xác định dựa trên giá giao dịch thực tế hoặc giá đóng cửa trong vòng 30 ngày trước thời điểm thẩm định giá. Điều này giúp đảm bảo mức giá phản ánh chính xác tình hình thị trường tại thời điểm đánh giá.

Định giá bằng tài sản

Phương pháp tài sản là một trong những cách tiếp cận phổ biến để xác định giá trị doanh nghiệp, dựa trên tổng giá trị các tài sản thuộc quyền sở hữu và sử dụng của công ty.

Nguyên tắc áp dụng:

  • Phương pháp này đặc biệt phù hợp với các doanh nghiệp nhà nước khi thực hiện cổ phần hóa, cũng như công ty TNHH một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.
  • Trong quá trình định giá, toàn bộ tài sản của doanh nghiệp, bao gồm cả tài sản hoạt động và phi hoạt động, đều được kiểm kê và đánh giá.
  • Giám đốc hoặc Tổng giám đốc có trách nhiệm hợp tác cung cấp thông tin, hồ sơ pháp lý liên quan đến quyền sở hữu và sử dụng tài sản nhằm hỗ trợ thẩm định viên thực hiện đánh giá chính xác.
  • Nếu thông tin về tài sản không đầy đủ hoặc không thể kiểm tra thực tế, thẩm định viên có thể đưa ra các giả định hợp lý và ghi chú rõ ràng trong báo cáo thẩm định giá.
  • Giá trị tài sản trên sổ sách kế toán cần được điều chỉnh để phản ánh đúng giá trị thị trường tại thời điểm thẩm định, trừ trường hợp có quy định đặc biệt.

Phương pháp tài sản giúp phản ánh chính xác giá trị thực của doanh nghiệp dựa trên cơ sở tài sản hiện có, hỗ trợ chủ doanh nghiệp và nhà đầu tư đưa ra quyết định phù hợp trong các giao dịch mua bán, sáp nhập hoặc cổ phần hóa.

Chiết khấu dòng tiền tự do để định giá công ty

Phương pháp chiết khấu dòng tiền tự do vốn chủ sở hữu (DCF) là một trong những cách phổ biến để xác định giá trị doanh nghiệp. Phương pháp này dựa trên việc tính tổng giá trị hiện tại của dòng tiền tự do vốn chủ sở hữu (FCFE) mà doanh nghiệp tạo ra trong tương lai.

Khi áp dụng phương pháp này cho công ty cổ phần, cần xem xét quyền lợi của cổ đông ưu đãi và các giả định liên quan phải được nêu rõ trong báo cáo thẩm định giá.

*Công thức

FCFE = Lợi nhuận sau thuế + Khấu hao – Chi phí đầu tư vốn – Biến động vốn lưu động thuần-  Các khoản nợ gốc + Các khoản vay mới phát hành

Phương pháp DCF giúp đánh giá chính xác giá trị thực của doanh nghiệp, từ đó hỗ trợ quá trình ra quyết định đầu tư hoặc mua bán cổ phần.

Chiết khấu dòng cổ tức (DDM)

Phương pháp chiết khấu dòng cổ tức (DDM) là một trong những cách phổ biến để xác định giá trị vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp. Phương pháp này dựa trên nguyên tắc chiết khấu dòng cổ tức trong tương lai về giá trị hiện tại nhằm xác định giá trị thực của công ty.

Các bước thực hiện:
  • Bước 1: Dự báo dòng cổ tức mà doanh nghiệp sẽ chi trả trong tương lai.
  • Bước 2: Xác định chi phí sử dụng vốn chủ sở hữu.
  • Bước 3: Ước tính giá trị vốn chủ sở hữu tại cuối giai đoạn dự báo
  • Bước 4: Tính tổng giá trị hiện tại của dòng cổ tức và giá trị vốn chủ sở hữu tại cuối kỳ dự báo để xác định giá trị vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.

Phương pháp này đặc biệt phù hợp với các doanh nghiệp có lịch sử chia cổ tức ổn định, giúp nhà đầu tư đánh giá chính xác giá trị thực của doanh nghiệp dựa trên dòng tiền thực nhận.

Chiết khấu dòng tiền tự do vốn chủ sở hữu

Phương pháp chiết khấu dòng tiền tự do vốn chủ sở hữu (DCF) là một trong những cách tiếp cận phổ biến để định giá công ty. Phương pháp này dựa trên việc tính toán tổng giá trị hiện tại của dòng tiền tự do vốn chủ sở hữu mà doanh nghiệp có thể tạo ra trong tương lai.

Các bước thực hiện:

  • Dự báo dòng tiền tự do vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp dựa trên dữ liệu tài chính và kế hoạch hoạt động.
  • Xác định chi phí sử dụng vốn chủ sở hữu, phản ánh mức sinh lời kỳ vọng của các nhà đầu tư.
  • Tính toán giá trị vốn chủ sở hữu vào cuối giai đoạn dự báo, từ đó xác định tổng giá trị doanh nghiệp.

Phương pháp này thường được áp dụng cho các doanh nghiệp có tiềm lực tài chính mạnh, khả năng thanh khoản cao và lợi nhuận ổn định, giúp các nhà đầu tư và cổ đông có cái nhìn rõ ràng về giá trị thực của công ty.

Những lưu ý quan trọng khi định giá công ty

định giá công ty

Trong quá trình định giá công ty, việc xem xét các yếu tố quan trọng sẽ giúp đảm bảo kết quả chính xác và phù hợp với thực tế. Dưới đây là một số điểm cần lưu ý:

  • Xác định tổng quan doanh nghiệp: Trước khi tiến hành định giá, cần đánh giá các yếu tố như loại hình kinh doanh, tình trạng pháp lý, quy mô, địa điểm, tài sản, thương hiệu và thị trường mục tiêu.
  • Lựa chọn phương pháp định giá phù hợp: Mỗi phương pháp định giá có những ưu điểm và hạn chế riêng, vì vậy cần chọn cách tiếp cận phù hợp với tình hình thực tế của doanh nghiệp.
  • Kinh nghiệm và chuyên môn của người định giá: Quá trình định giá yêu cầu sự am hiểu sâu rộng về tài chính, thị trường và ngành nghề. Người thực hiện cần có kinh nghiệm và tầm nhìn chiến lược để đưa ra đánh giá khách quan và chính xác.

Qua bài viết trên có thể hiểu định giá công ty là một bước quan trọng giúp doanh nghiệp hiểu rõ giá trị thực của mình, từ đó đưa ra quyết định chiến lược phù hợp. Hy vọng bài viết này đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích để áp dụng vào thực tế.

Nếu bạn cần hỗ trợ chuyên sâu hơn, hãy liên hệ với KMC ngay hôm nay. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ tư vấn doanh nghiệp chuyên nghiệp, giúp bạn định giá chính xác và tối ưu hóa giá trị doanh nghiệp. Liên hệ ngay qua các thông tin dưới đây!

  • Website: https://kmc.vn/ 
  • Hotline: +84 81 489 4789 hoặc +84 91 988 9331
  • Email: info@kmc.vn