Nếu bạn đang có tranh chấp hợp đồng và cần hỗ trợ ngay lập tức, hãy liên hệ với chuyên gia tư vấn am hiểu về luật và các thông lệ quốc tế như KMC qua hotline +84814894789 hoặc +84919889331 (HCM); +84814894789 (Hà Nội).
Tuy nhiên, nếu vấn đề của bạn chưa vội giải quyết, hãy cùng chúng tôi khám phá sâu hơn. Thông thường, những tranh chấp hợp đồng phát sinh do hiểu lầm, vi phạm hợp đồng hoặc sự khác biệt trong cách nhìn nhận các điều khoản. Điều này đặc biệt thường xảy ra với các doanh nghiệp FDI bởi hệ thống pháp luật của quốc gia mẹ và Việt Nam có ít nhiều khác biệt. Đừng lo! Trong bài viết này, tôi sẽ giới thiệu cho bạn các cách giải quyết tranh chấp hợp đồng hiệu quả, đảm bảo tính công bằng cho cả 2 bên.
Tranh chấp hợp đồng là gì?
Tranh chấp hợp đồng xảy ra khi các bên ký kết hợp đồng, chẳng hạn như doanh nghiệp FDI và đối tác có bất đồng hoặc mâu thuẫn về cách thực hiện, giải thích hoặc tuân thủ các điều khoản đã thỏa thuận. Nói một cách đơn giản, đây là lúc các bên không “đồng lòng” về quyền lợi và nghĩa vụ trong hợp đồng, dẫn đến xung đột.
Theo Bộ luật Dân sự 2025, thời hiệu khởi kiện tranh chấp hợp đồng dân sự là 3 năm kể từ khi bạn phát hiện quyền lợi của mình bị xâm phạm nên bạn hãy hành động kịp thời trong thời gian này.
Để giải quyết, các bên liên quan có thể thương lượng, hòa giải hoặc nhờ đến trọng tài hay tòa án. Mục tiêu là tìm ra giải pháp công bằng, giúp khôi phục sự hợp tác hoặc chấm dứt bất đồng một cách hợp lý để đảm bảo quyền lợi đôi bên.
Nguyên nhân gây tranh chấp mà doanh nghiệp FDI thường gặp
Không thực hiện đúng hoặc đủ cam kết trong hợp đồng
Điều này có nghĩa là một bên không tuân thủ đúng và đủ các điều khoản đã thỏa thuận. Một số ví dụ điển hình gồm giao hàng trễ, sản phẩm không đạt chất lượng như cam kết hoặc không thanh toán đúng hạn. Những vi phạm này thường gây thiệt hại trực tiếp, dẫn đến mâu thuẫn.
Hiểu sai hoặc khác biệt về nội dung hợp đồng
Các doanh nghiệp FDI thường gặp phải trường hợp này vì sự khác biệt về ngôn ngữ, văn hóa kinh doanh hoặc cách diễn giải pháp lý, dẫn đến các bên hiểu khác nhau về 1 điều khoản trong hợp đồng.
Mâu thuẫn khi chấm dứt hợp đồng
Tranh chấp này thường nảy sinh khi một bên muốn chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, nhưng bên kia không đồng ý hoặc có bất đồng về điều kiện chấm dứt. Ví dụ, doanh nghiệp muốn dừng hợp đồng do đối tác không đạt yêu cầu nhưng bên còn lại nghĩ đó là không công bằng, dẫn đến tranh cãi về quyền và nghĩa vụ.
Bất đồng về bồi thường thiệt hại
Khi một bên gây thiệt hại như giao hàng lỗi hoặc không hoàn thành dịch vụ, các bên thường không thống nhất được về mức độ thiệt hại hoặc cách bồi thường. Chẳng hạn, doanh nghiệp có thể yêu cầu bồi thường cao, trong khi đó đối tác lại cho rằng thiệt hại không đáng kể, gây ra tranh chấp kéo dài.
Thay đổi hợp đồng mà không đạt được đồng thuận
Trong quá trình thực hiện, một bên có thể đề xuất thay đổi giá trị hợp đồng, thời gian hoàn thành hoặc phạm vi công việc. Nếu không nhận được sự đồng ý từ bên còn lại, những thay đổi này có thể dẫn đến mâu thuẫn của 2 bên. Ví dụ, doanh nghiệp FDI có thể yêu cầu điều chỉnh giá do chi phí tăng, nhưng đối tác không chấp nhận, gây ra tranh cãi.
Khác biệt về pháp lý và phạm vi giao dịch
Với doanh nghiệp FDI, hợp đồng ngoại thương (cross-border contracts) thường phức tạp hơn do liên quan đến luật pháp của nhiều quốc gia. Tranh chấp có thể phát sinh khi các bên không đồng nhất về luật áp dụng hoặc cách diễn giải các quy định pháp lý.
Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng
Thương lượng – Bước đầu thân thiện và tiết kiệm
Thương lượng là cách các bên ngồi lại với nhau để tự giải quyết bất đồng mà không cần bên thứ ba. Thông thường, đây là sự lựa chọn đầu tiên vì nó đơn giản, tiết kiệm và linh hoạt. Các bạn không bị ràng buộc bởi thủ tục pháp lý phức tạp nhưng vẫn duy trì được mối quan hệ kinh doanh. Điều này đặc biệt quan trọng với doanh nghiệp FDI, muốn giữ uy tín và hợp tác lâu dài.
Tuy nhiên, để thương lượng thành công, bạn cần có thiện chí hợp tác với bên còn lại để giải quyết vấn đề. Nếu một bên không sẵn lòng, phương thức này có thể không đạt hiệu quả.
Hòa giải – Nhờ người trung gian hỗ trợ
Hòa giải là bước tiếp theo khi thương lượng không thành công. Các bạn sẽ mời thêm một bên thứ ba trung lập (hòa giải viên hoặc tổ chức hòa giải) để hỗ trợ tìm ra giải pháp mà cả hai đều đồng ý.
So với tòa án hay trọng tài thì quy trình này nhanh gọn, ít tốn kém hơn. Để hiệu quả, bạn cần tạo không gian đối thoại cởi mở, giảm căng thẳng giữa các bên và phải bảo mật thông tin.
Tuy nhiên, kết quả hòa giải không có tính bắt buộc. Nếu một bên không tuân thủ thỏa thuận, bạn có thể cần chuyển sang phương thức khác.
Trọng tài thương mại – Lựa chọn lý tưởng cho tranh chấp quốc tế
Các doanh nghiệp FDI ưa chuộng phương thức chọn trọng tài thương mại hơn đặc biệt nếu trong hợp đồng có yếu tố nước ngoài. Điều này có nghĩa là các bên thỏa thuận đưa tranh chấp của họ ra một trung tâm trọng tài để trọng tài viên đưa ra phán quyết cuối cùng.
Phương thức này có nhiều ưu điểm như:
- Các bên có thể tự lựa chọn trọng tài viên, quy trình và luật áp dụng.
- Tính bảo mật cao nên bạn có thể an tâm về thông tin kinh doanh nhạy cảm của mình.
- Phán quyết có tính bắt buộc và được công nhận trên phạm vi quốc tế theo công ước New York, giúp đảm bảo thi hành.
Lựa chọn này lý tưởng cho những doanh nghiệp muốn giải quyết tranh chấp nhanh chóng, chuyên nghiệp mà không muốn qua hệ thống tòa án công khai.
Khởi kiện tại tòa án – giải pháp cuối cùng
Khi các phương thức trên không hiệu quả, doanh nghiệp có thể đưa tranh chấp ra tòa án để được xử lý dựa trên pháp luật Việt Nam và đưa ra phán quyết mang tính cưỡng chế.
Phương thức này phù hợp với các tranh chấp phức tạp hoặc khi một bên không hợp tác.
Tuy nhiên, thời gian xử lý có thể kéo dài, đặc biệt nếu qua nhiều cấp xét xử, trong khi đó, chi phí tố tụng (gồm án phí và chi phí luật sư) thì cao. Hơn nữa, quá trình công khai có thể ảnh hưởng đến uy tín doanh nghiệp.
Giải quyết tranh chấp hợp đồng rất quan trọng để vừa bảo vệ quyền lợi của công ty của bạn vừa không làm mất lòng đối tác. Đó là lý do tại sao bạn nên tìm đến chuyên gia tư vấn như KMC. Đội ngũ của chúng tôi không chỉ am hiểu pháp luật mà còn khéo léo giải quyết vấn đề tránh làm mất lòng đối tác của bạn.
Lưu ý: Nhìn chung, những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo. Bạn nên cập nhật những quy định mới nhất về hợp đồng tại Cổng Thông Tin Pháp Luật Chính Phủ để có câu trả lời chính xác nhất.
