Trong quá trình làm việc, ngoài mức lương cơ bản, người lao động còn có thể nhận thêm các khoản phụ cấp để hỗ trợ chi phí sinh hoạt, công tác. Tuy nhiên, không phải tất cả các khoản phụ cấp này đều phải tính vào chi phí đóng bảo hiểm xã hội (BHXH). Vậy theo quy định hiện hành, các khoản phụ cấp không đóng BHXH bao gồm những diện nào? Bài viết này, KMC sẽ tổng hợp và làm rõ, giúp người lao động và doanh nghiệp hiểu rõ hơn về quyền lợi và nghĩa vụ của mình.
Các quy định chung về tiền phụ cấp
Phụ cấp tiền lương là khoản bổ sung nhằm hỗ trợ người lao động (NLĐ) trong quá trình làm việc, tùy theo tính chất công việc hoặc điều kiện làm việc cụ thể. Mỗi doanh nghiệp có thể áp dụng các loại phụ cấp khác nhau, phổ biến như: phụ cấp chức vụ, phụ cấp độc hại, phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp khu vực…
Các khoản phụ cấp này thường được tính dựa trên mức lương cơ bản hoặc mức lương tối thiểu vùng do Nhà nước quy định. Tùy vào từng đối tượng, mức hưởng phụ cấp sẽ khác nhau và có thể được thỏa thuận trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể hoặc theo quy chế của doanh nghiệp.
Phụ cấp tiền lương có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo công bằng thu nhập, giúp NLĐ nhận được khoản hỗ trợ phù hợp với điều kiện làm việc. Tuy nhiên, không phải tất cả các khoản phụ cấp đều thuộc diện đóng bảo hiểm xã hội (BHXH). Vậy các khoản phụ cấp không đóng BHXH bao gồm những gì? Để làm rõ điều này, trước tiên, cần xác định các khoản thu nhập phải tính đóng BHXH theo quy định hiện hành.
Các khoản thu nhập bắt buộc phải đóng BHXH
Theo Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH, có quy định rõ ràng về tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH). Cụ thể, tiền lương tháng để tính đóng BHXH bao gồm:
- Tiền lương được thỏa thuận trong hợp đồng lao động, tính theo công việc hoặc chức danh theo thang, bảng lương do người sử dụng lao động xây dựng. Đối với người lao động hưởng lương theo sản phẩm hoặc khoán, mức lương này được xác định dựa trên thời gian làm việc để tính đơn giá sản phẩm hoặc lương khoán.
- Phụ cấp tiền lương được ghi trong hợp đồng lao động, bao gồm các khoản nhằm bù đắp yếu tố điều kiện lao động, đặc thù công việc hoặc hoàn cảnh sinh hoạt chưa được tính vào tiền lương thỏa thuận ban đầu.
- Các khoản bổ sung khác theo quy định, tùy vào mức tiền cụ thể và nội dung đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động.
Tuy nhiên, theo quy định, có những khoản phụ cấp không đóng BHXH, nghĩa là không được tính vào tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm. Vậy những khoản phụ cấp này bao gồm những gì?
Các khoản phụ cấp không đóng BHXH
Theo quy định hiện hành, một số khoản phụ cấp không thuộc diện đóng bảo hiểm xã hội (BHXH). Các khoản này thường mang tính hỗ trợ, khuyến khích hoặc trợ cấp cho người lao động (NLĐ) trong quá trình làm việc. Cụ thể gồm:
Tiền thưởng và trợ cấp theo thành tích
- Tiền thưởng: Được quy định tại Điều 104 Bộ luật Lao động 2019, đây là khoản tiền hoặc tài sản mà người sử dụng lao động (NSDLĐ) thưởng cho NLĐ dựa trên kết quả sản xuất, kinh doanh hoặc mức độ hoàn thành công việc.
- Thưởng sáng kiến: Khoản thưởng dành cho những NLĐ có đóng góp sáng tạo, cải tiến trong công việc.
Các khoản hỗ trợ sinh hoạt
- Tiền ăn giữa ca
- Hỗ trợ xăng xe, điện thoại, đi lại
- Hỗ trợ nhà ở, trông giữ trẻ, nuôi con nhỏ
Trợ cấp nhân dịp đặc biệt
- Hỗ trợ NLĐ khi có người thân qua đời
- Hỗ trợ khi người thân kết hôn
- Tiền mừng sinh nhật NLĐ
Trợ cấp khó khăn và tai nạn
- Hỗ trợ NLĐ gặp khó khăn do tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp
- Trợ cấp khi hoàn thành nhiệm vụ cụ thể theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động
Phụ cấp chuyên cần
Đây là khoản tiền khuyến khích NLĐ đi làm đầy đủ, không vắng mặt tùy tiện.
Tất cả các khoản trên đều được xác định là phụ cấp không đóng BHXH, giúp doanh nghiệp hỗ trợ nhân viên mà không ảnh hưởng đến nghĩa vụ bảo hiểm bắt buộc.
Người lao động cần nắm rõ các quy định liên quan để xác định chính xác mức lương đóng BHXH của mình. Theo pháp luật hiện hành, có nhiều khoản phụ cấp không thuộc diện tính đóng BHXH, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính. Việc hiểu rõ danh mục các khoản phụ cấp không đóng BHXH sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc tính toán thu nhập và quyền lợi bảo hiểm của mình. Hy vọng rằng bài viết này đã mang đến cho bạn thông tin hữu ích về các quy định liên quan đến tiền lương và phụ cấp.
